Fobi nedir? Özgül fobiler
Kişinin, nesne yada durumlardan beklenmeyecek ölçüde korkmasıdır. Tüm fobiler arasında (diğerleri Sosyal fobi ve Agorafobidir.) en sık görülenidir. Toplumda görülme sıklığı, yüzde 2.7 civarında görülür ve kadınlarda erkeklerden daha sıktır.
Özgül fobisi olanların ancak dörtte birinin tedaviye başvurdukları tespit edilmiştir. Bunun sebebi, hastaların çoğunlukla geliştirmiş oldukları kaçınma stratejileridir. Örneğin yüksekten korkan (Akrofobi) bir kişi, yüksek yerlere gitmeyerek korkusunu kontrol altında tutmayı başarabilirken, örümcek fobisi (Araknofobi) olan bir başkası örümceklerden uzak durarak kendisini hastalığın semptomlarından uzak tutabilir.
Ancak fobisi olan kişiler beklenmedik şekilde korktukları nesne yada durumlarla karşılaştıklarında yoğun bedensel tepkiler verirler. Bu tepkiler bayılmaya kadar varabilir. Bu hastalar ne pahasına olursa olsun ortamdan uzaklaşmak için aşırı bir çaba gösterirler. Kaçınma ve uzak durma stratejileri ile yaşamlarını sürdürebilseler de bu hastalarda depresyon gibi ruhsal bozuklukların beklenenden dört kat daha fazla görüldüğü bir başka gerçek
Özgül fobilerin, neden ortaya çıktığı sorusunun net ve tek bir cevabı yoktur. Üzerinde fikir birliğine varılan görüşlere göre; yaşanan olumsuz tecrübelerden sonra ortaya çıkabileceği gibi ailesel geçiş de mümkün.
Özgül fobilerin en önemli belirtileri: korkulan nesne yada durumla karşılaştığında ortaya çıkan; çarpıntı, terleme, baş dönmesi, idrar yapma isteği gibi bedensel semptomlardır.
En sık görülen fobiler; hayvan fobileri (kedi (Gatofobi), köpek (Cynofobi) ve örümcek (Araknofobi) gibi), yükseklik korkusu (Akrofobi), kan görme korkusu (Hematofobi), yalnız kalma korkusu (Monofobi), yabancı korkusu(Xenofobi), kapalı yer korkusu (Klastrofobi) , şimşek korkusu (Astrafobi) ve yutma (Fagofobi) fobisidir.
Özgül Fobilerin en etkili tedavisi psikoterapidir ve başarı oranı yüksektir. Psikiyatrik ilaç kullanımı, şayet semptomlar şiddetli ve işlevselliği düşürecek boyutta ise terapiyle birlikte kullanılması tercih edilmektedir.
